Τι είναι η αντιστρεπτική ράβδος;
Η αντιστρεπτική ράβδος (γνωστή και ως «ζανφόρ») είναι μία ράβδος-ελατήριο που συνήθως έχει σχήμα Π και δεν συνδέει τους τροχούς με το σασί, όπως όλα τα ελατήρια των αναρτήσεων, αλλά συνδέει τον κάθε τροχό με τον απέναντι της άλλης πλευράς, έτσι που όταν η ανάρτηση του ενός τροχού συμπιεστεί, να μεταφερθεί η πίεση, ελαστικά, και στην ανάρτηση του άλλου. Ανάλογα με τη σκληρότητα της ράβδου αυτής, αλλά και των μοχλικών δυνάμεων της έδρασής της, επηρεάζεται η αντίσταση του αυτοκινήτου στο φυγοκεντρικό ρολάρισμα. Η αντιστρεπτική μπορεί να περιορίσει το ρολάρισμα επειδή κάνει το ελατήριο του εξωτερικού τροχού να συμπεριφέρεται σαν πιο σκληρό απ' όσο πραγματικά είναι, γιατί «βοηθιέται» απ' το ελατήριο του εσωτερικού τροχού, το οποίο χωρίς αυτήν θα ήταν ελάχιστα ή καθόλου φορτισμένο. Έτσι σε επίπεδο σχεδιασμού, οι αντιστρεπτικοί ράβδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ρυθμίσουν την οδική συμπεριφορά.
Η αντιστρεπτική ράβδος κρατάει το κέντρο βάρους εκεί που πρέπει περιορίζοντας τη μετατόπιση στις στροφές!
Για να κατανοήσουμε τη χρησιμότητα της αντιστρεπτικής, αρκεί να σκεφτούμε πώς συμπεριφέρεται το αυτοκίνητο σε στροφή με μεγάλη ταχύτητα. Εκεί, το κέντρο βάρος του οχήματος μεταφέρεται στο εξωτερικό μέρος της στροφής, ενώ η εσωτερική μεριά σηκώνεται (σε ακραίες περιπτώσεις σηκώνονται και τα λάστιχα).
Ουσιαστικά, λοιπόν, η μετατόπιση του κέντρου βάρους προς μία πλευρά δημιουργεί κλίση στο αμάξωμα, κάνοντας τη ζωή του οδηγού δύσκολη. Αυτό το φαινόμενο περιορίζει η αντιστρεπτική ράβδος.
Οι τροχοί μένουν στο έδαφος με τη βοήθεια της ράβδου!
Η αντιστρεπτική ράβδος συνδέει πρακτικά τις αναρτήσεις δύο τροχών στον ίδιο άξονα με το πλαίσιο του αυτοκινήτου. Η διάμετρός της στα περισσότερα αυτοκίνητα παραγωγής κυμαίνεται από 2 ως 5 εκατοστά. Στη διάρκεια της στροφής, η ανάρτηση που βρίσκεται στο εσωτερικό μέρος, πιέζεται προς τα επάνω, προκαλώντας ελαφρά στρέψη της αντιστρεπτικής. Η στρέψη αυτή επενεργεί και στο άλλο άκρο της ράβδου.
Αυτό έχει ως συνέπεια, η ανάρτηση στον εσωτερικό τροχό να συμπιέζεται με αντίθετες δυνάμεις από αυτές που ασκούνται στην εξωτερική ανάρτηση. Έτσι, εξασφαλίζεται ότι ο εσωτερικός τροχός που έχει την τάση να σηκωθεί, θα συνεχίσει να πατάει στο έδαφος (εκτός αν το παρακάνουμε), ενώ παράλληλα περιορίζονται και οι κλίσεις του αμαξώματος.
Το μέγεθος παίζει ρόλο! Δεν παίρνουν όλα τα αυτοκίνητα τις ίδιες διαστάσεις ράβδου!
Αφού η αντιστρεπτική ράβδος συνδέει τις δύο αναρτήσεις του ίδιου άξονα, όπως είναι λογικό περιορίζει την άρθρωσή τους. Όταν, για παράδειγμα, ο ένας τροχός πέφτει σε λακκούβα, η ράβδος μεταφέρει μέρος της δύναμης του χτυπήματος στην ανάρτηση του άλλου τροχού, κάτι που συνδέεται άμεσα με το πάχος της ράβδου.
Το ιδανικό είναι, σε κάθε αυτοκίνητο να βρίσκεται η σωστή αναλογία που αφορά στο μέγεθος της ράβδου, ώστε να μην εντείνει αυτό το φαινόμενο, αλλά και να είναι όσο αποτελεσματική χρειάζεται.
Αφαιρούμενη ράβδος στα “αυθεντικά” εκτός δρόμου αυτοκίνητα!
Τα καθαρόαιμα εκτός δρόμου οχήματα δίνουν στον οδηγό τη δυνατότητα να αποσυνδέει την αντιστρεπτική, επιτρέποντας ελεύθερη άρθρωση των αναρτήσεων για το πέρασμα εμποδίων.
